« وَ إِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِ‌سَالَتَهُ..»

پیامبر گرامى اسلام در سال دهم هجرت عازم مکه شد تا فریضهٔ حج را به جا آورد. این حج که در آخرین سال زندگى ایشان برگزار شد، به حَجَّ ة الوداع و حَجّة البلاغ مشهور است

. در این مراسم حج، حدود ۱۲۰ هزار نفر شرکت کرده بودند تا روش انجام دادن اعمال حج را ازایشان فراگیرند و اعمال را همراه ایشان به جا آورند. پس از برگزارى حج و در مسیر بازگشت به مدینه در روز هجدهم ماه ذیحجه، در محلى به نام غدیرخم  آیهٔ ۶۷ سورهٔ مائده، نازل شد. بعد از نزول این آیه، پیامبر اکرم دستور داد همه توقف کنند تا بازماندگان برسند و آنان که پیش رفته اند، برگردند. ظهر شده بود؛ ابتدا نماز را به جا آوردند و سپس، پیامبر در یک سخنرانى مهم ومفصل با مردم سخن گفت و آنان را براى دریافت آن پیام بزرگ آماده کرد. در این جا از مردم پرسید:

ایُُّّهََا النّّناسُُ / اى مردم

مََن اََۡولََى النّّاس بالۡۡمُُؤۡۡؤمِِنین /  چه کسى به مؤمنان

مِن اَنفُسهِِۡم / از خودشان سزاوارتر است؟

گفتند: خدا و پیامبرش بر ما ولایت و سرپرستى دارند.

سپس، فرمود:

مَنۡ کُنۡتُ مَوۡلاه / هرکس که من ولىّ و سرپرست اویم،

فَهٰذا عَِلىٌّ مَوۡلاهُ / على نیز ولى و سرپرست اوست.

و این جمله را سه بار تکرار کرد.

در پایان سخنرانى نیز از حاضران خواست که مطالب گفته شده را به غایبان برسانند. پس از آن، مردم براى عرض تبریک و شادباش به سوى امام آمدند و با وى بیعت کردند.

سخنان پیامبر در این واقعه از جهت سلسلهٔ راویان حدیث چنان محکم است که شاید کمتر حدیثى مانند آن وجود داشته باشد. صد و ده نفر از اصحاب پیامبر که در غدیر حاضر بودند، آن را بی هیچ واسطه هاى از پیامبر نقل کرده اند.  دانشمندان و تاریخ نویسان و مفسرانى از اهل سنت نیز این واقعه را با  مدارک زیاد در کتا بهاى خود آورده اند که نام سیصد و پنجاه نفر آ نها در کتاب الغدیر آمده است.

اگر چه بعد از رحلت پیامبر، زمامدارى مسلمین به امام على نرسید و واقعهٔ عظیم غدیر نادیده گرفته شد اما چگونگى برگزارى این مراسم و سخنان رسول خدا روشنگر بسیارى از اتفاقات پس از ایشان است.